Podcast: Rosjanie nie wierzą w Covid-19 i szczepionki. Kupują fałszywe świadectwa

Covid-19 w Rosji bije wszelkie rekordy. Pojawiła się krytyka prezydenta Putina pomimo prób zrzucenia odpowiedzialności za pandemię na regiony. Rosjanie bardzo nieufnie traktują działania rządu, czego skutkiem jest niechęć do szczepienia, a nawet kupowanie fałszywych paszportów covidowych. Agnieszka Bryc z Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu opisuje teorie spiskowe, w które wierzą Rosjanie i co to oznacza dla prezydenta Putina.

Słuchaj

Rosja bardzo źle radzi sobie z pandemią Covid-19. Codzienne przybywa około 40 tysięcy chorych, a ponad tysiąc Rosjan umiera. Dr Agnieszka Bryc z Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu podkreśla, że sytuacja zaczyna negatywnie odbijać się na popularności prezydenta Władimira Putina, choć system walki z chorobą był tak stworzony, aby odpowiedzialność spadła na regiony Kreml pozostawiając poza krytyką. Wynika to z tego, że nie poradzono sobie ze szczepieniami na co nakłada się powszechne wyparcie pandemii ze świadomości.

- To wygląda tak, jakby od początku spodziewano się, że walka z pandemią zakończy się niepowodzeniem – mówi ekspertka. – Rosjanie mają namieszane w głowach, nie chcą się szczepić i oszukują kupując fałszywe certyfikaty.



Putin nie lubi przyznawać się do porażek, a walka z pandemią jest bardziej złożona niż podbój Krymu czy wsparcie prezydenta Syrii. Dlatego od początku prezydent unikał zajęcia stanowiska, które mogłoby postawić go w niezręcznej sytuacji i, na przykład, długo unikał odpowiedzi na pytania o to, czy sam się zaszczepił. Gospodarz Kremla, który chętnie pokazuje się z nagim torsem odmówił przyjęcia szczepionki w obecności kamer tłumacząc się wiekiem i nieidealnym ciałem.
Rosjanie pokazali, że są podatni na teorie spiskowe i myślenie magiczne, co jest także skutkiem dekad propagandy wojennej skierowanej przeciwko Zachodowi. Bryc podkreśla, że Rosjanie dali sobie wmówić, że szczepionki są nową formą broni biologicznej wykorzystywanej przeciwko ich społeczeństwu – według Instytutu Lewady sądzi tak 61 procent respondentów badania. W rezultacie pojawiła się cała gama teorii spiskowych, poczynając od wiary w wszczepianie chipów pozbawiających człowieczeństwa aż po opowieści o zmianach i degradacji kodu genetycznego. Uzupełniają one nieprawdziwe informacje krążące także w innych częściach świata, jakoby szczepionki produkowano w oparciu o nową, niesprawdzoną technologię, choć w rzeczywistości rozwiązania te zostały opracowane już pod koniec ubiegłego wieku.

- To jest efekt mechanizmu prania Rosjan od lat propagandą wojenną w połączeniu ze stałym syndromem społeczeństwa, którym jest brak zaufania do tego, co mówią władze – zaznacza Bryc. – W rezultacie Rosjanie są głęboko zagubieni, jeśli chodzi o kwestie pandemiczne. Te same badania Lewady pokazują, że połowa Rosjan nie boi się zachorowania na Covid-19, bo przetrwają fake-pandemię, 48 procent boi się, ale tylko 19 procent chce się zaszczepić – dodaje. Pomimo rosnącej liczby zgonów Moskwa nie wprowadza obostrzeń, a jedynie ogłosiła praktycznie pełnopłatny tydzień wolny od pracy. Rosjanie potraktowali to jako dodatkowe wakacje i ruszyli do biur turystycznych sprzedających wycieczki, także zagraniczne. Władze nie egzekwują też wprowadzanych przepisów pandemicznych, co sprzyja tworzeniu fałszywej sfery życia, której przejawem jest kupowanie nieprawdziwych paszportów covidowych.

- Czarny rynek dostarcza wszelkie możliwe świadectwa szczepień, zarówno rosyjskie jak i zagraniczne. – mówi eksperta. – Władze sugerują, że nawet 80 procent tych, którzy zachorowali ale przedstawili certyfikaty szczepionkowe szczepienia mogło posiadać fałszywe świadectwa. Sami Rosjanie mówią, że nie mniej niż jedna-trzecia wszystkich certyfikatów może być fałszywa.

Firma Kaspersky rozpoznała duże zainteresowanie takimi świadectwami w Internecie przy cenach wahających się od 100 do 300 dolarów, w zależności od miejsca i pilności zamówienia. Co więcej, prasa rosyjska potwierdziła, że takie certyfikaty i kody QR działają. Praktycznie nie ma możliwości stwierdzenia, że nie są prawdziwe. W rezultacie jedynie Covid-19 weryfikuje fakt przyjęcia szczepionki lub sfałszowania certyfikatu, bo jak pokazują dane światowe, zdecydowaną większość ofiar stanowią obecnie osoby niezaszczepione, co obejmuje także posiadaczy sfałszowanych paszportów covidowych.

Podcast został sfinansowany z grantu przyznanego przez Departament Stanu USA. Opinie, stwierdzenia i wnioski zawarte w tym podcaście należą do jego autorów i nie muszą odzwierciedlać stanowiska Departamentu Stanu USA.